Zienswijze Maashorst op behoefte Defensie aan ruimte voor krijgsmacht

Op 18 december 2023 heeft de minister van Defensie de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) (Deze link gaat naar een andere website) ter visie gelegd. In die notitie staat wat de toekomstige behoefte aan ruimte is voor verschillende onderdelen van de krijgsmacht. De vliegbasis Volkel en het oefenspringterrein in Reek worden in de NRD allebei genoemd. Tot en met 12 februari 2024 kan eenieder een formele reactie (zienswijze) geven op de NRD. De gemeente Maashorst heeft haar zienswijze vandaag ingediend.

Naast de behoefte aan ruimte voor de krijgsmacht staan in de notitie ook mogelijke alternatieven genoemd. Verder is benoemd waarop later dit jaar de keuze voor de voorkeursalternatieven wordt gebaseerd. In de volgende fase, de PlanMER, worden van alle alternatieven de effecten op de leefomgeving beschreven.

De vliegbasis Volkel en het oefenspringterrein in Reek worden in de NRD allebei genoemd. “De belangen van Maashorst worden vooral geraakt als het gaat over uitbreiding van jachtvliegtuigcapaciteit, met de daarmee gepaard gaande extra vliegbewegingen en de uitbreiding van oefenspringterrein Reek”, zegt wethouder Jeroen van den Heuvel (Milieu).

De zienswijze van de gemeente Maashorst (PDF, 84.5 kB) gaat specifiek over:

1. Participatie. Dat vinden we belangrijk in Maashorst. Voor inwoners van de provincie Noord-Brabant heeft het ministerie in een latere fase één digitale informatiebijeenkomst ingepland. Om iedereen een kans te geven om mee te praten, mogen dat er wel wat meer zijn.
2. Het nationaal belang van veiligheid en daarvoor ruimte bieden aan militaire activiteiten. Maashorst onderschrijft dat belang. Maar er zijn meer nationale belangen. Ook die moeten worden meegewogen. En dat is een afweging die wat Maashorst betreft gemaakt moet worden door het kabinet, en niet enkel door het ministerie van Defensie.
3. Mogelijke alternatieven. Defensie vindt enkele vliegbases niet geschikt voor de invulling van ruimtebehoefte van jachtvliegtuigen. Maashorst ziet graag dat alle alternatieven volwaardig worden meegewogen.
4. Objectieve beoordeling alternatieven. Om alternatieven te vergelijken gaat Defensie die beoordelen op thema’s. Maashorst vraagt om een objectieve beoordelingsschaal, die past bij de “zwaarte” van het kabinetsbesluit en die voldoende inzicht geeft om een integrale afweging te kunnen maken.
5. Al veel defensieterreinen in Brabant. Maashorst heeft het oefenspringterrein Reek en de militaire vliegbasis Volkel. Binnen de provincie Noord-Brabant zijn er relatief veel vliegbases en andere defensieterreinen ten opzichte van de rest van Nederland. Maashorst vraagt de minister om bij de vergelijking van alternatieven ook een betere spreiding van (de overlast van) defensieterreinen en - activiteiten over Nederland mee te nemen en dit zwaar te laten wegen.
6. Gezondheid. De invloed van geluidsoverlast, trillingen, kwaliteit van lucht, water en bodem op de volksgezondheid en de leefomgeving in het algemeen vindt Maashorst erg belangrijk. Niet voor niets is daar veel aandacht voor in onze omgevingsvisie. De GGD heeft een advies gegeven over de invloed van de voorgenomen uitbreiding van defensieactiviteiten op de volksgezondheid. Maashorst neemt dit advies over en vraagt de minister bij de afweging van alternatieven het nodige gewicht toe te kennen aan onze omgevingsvisie en het advies van de GGD (PDF, 196.6 kB).
7. Uitbreiding oefenterrein Reek. Het oefenspringterrein in Reek is 2 km2 en ligt in een bosgebied. Defensie heeft behoefte aan een terrein van 7 km2. In de vergelijking van alternatieven is de ligging ten opzichte van Natura 2000 en Natuur Netwerkgebieden een maatstaf. Daar gelden beperkingen. Maashorst vraagt de minister om mee te nemen in de afweging dat het bosgebied in Reek onderdeel uitmaakt van het NatuurNetwerkBrabant, dat ook beperkingen kent.
8. Uitbreiding van de milieuruimte van de vliegbasis Volkel. Tijdens informatiebijeenkomsten is door vertegenwoordigers van Defensie duidelijk gemaakt dat de uitbreiding van milieuruimte voor vliegbasis Volkel alleen gaat over uitbreiding van grondgeluid en niets te maken heeft met uitbreiding van zoneringen om uitbreiding van vliegbewegingen mogelijk te kunnen maken. Dat is niet duidelijk beschreven in de NRD. Maashorst vaagt de minister om schriftelijk te bevestigen dat het alleen gaat om uitbreiding van milieuruimte voor grondgeluid.
9. Beperkingengebied. Voor vliegbasis Volkel is er ook de behoefte tot uitbreiding van het beperkingengebied. Maashorst vraag de minister duidelijker te zijn over de (hoogte)beperkingen die straks van toepassing gaan zijn bij uitbreiding van het beperkingengebied.

“Wij onderkennen de noodzaak voor uitbreiding van activiteiten van onze krijgsmacht in het belang van onze veiligheid. En we begrijpen dat de minister onderzoekt of de benodigde extra ruimtebehoefte of een deel daarvan ook ingevuld kan worden op het grondgebied van Maashorst”, zegt Jeroen van den Heuvel. “Maar dat mag de belangen en toekomstplannen van de gemeente Maashorst en haar inwoners, en ook onze regionale en nationale belangen anders dan die van defensie niet benadelen of blokkeren.” Denk daarbij aan gebiedsontwikkelingen voor woningbouw, bedrijvigheid, energietransitie, klimaatadaptatie, transitie landbouw, natuurherstel en verhoging grondwaterpeil op en rond natuurgebied De Maashorst, leefbaarheid, gezondheid, lucht-, water- en bodemkwaliteit en bereikbaarheid. Voor een deel spelen die thema’s ook elders, en zijn daar regionale afspraken over gemaakt. Maashorst heeft zijn zienswijze dan ook afgestemd met andere gemeenten en de provincie.

In de afgelopen weken heeft de gemeente haar zienswijze in grote lijnen al gedeeld met diverse vertegenwoordigers van inwoners, zoals dorps- en wijkraden. “Het is een eerste verkenning, een onderzoek. Niets staat nog vast. Maar wij vinden het belangrijk dat onze inwoners ook in deze eerste verkennende fase al hun reactie kunnen geven op de voornemens van Defensie”, zegt Jeroen van den Heuvel. Hij besluit: “We zien de spanningen en begrijpen dat Defensie zoekt naar mogelijkheden voor uitbreiding. We erkennen die urgentie. En we zijn uiteraard allemaal graag veilig. Maar dat mag niet betekenen dat het leefgenot van inwoners van Maashorst op sommige plekken onevenredig zwaar wordt aangetast.”

Wil je zelf een zienswijze (Deze link gaat naar een andere website) indienen. Dat kan nog tot en met 12 februari 2024. Je mag daarbij gerust de onze zienswijze gebruiken ter inspiratie of als voorbeeld.

Lees hier de zienswijze van de gemeente Venray (PDF, 547.6 kB)